Trzymam w ręku najnowsze, III wydanie, katalogu „Collectible stocks and bonds from North American railroads. Guide with prices”, króla katalogów historycznych papierów wartościowych. Na świecie jest całkiem sporo różnych wydawnictw zbierających informacje o dawnych papierach wartościowych. Czasami są wydawnictwa poświęcone całym regionom (krajom), czasami branżom (banki), czasami rodzajom papierów wartościowych (akcje). Oczywiście w tych dalszych przypadkach zawsze prezentują wiedzę o dokumentach z określonego obszaru. Nie ma bowiem chyba możliwości, czy potrzeby, zebrania wiedzy „ogólnoświatowej”. Wszystkie jednak te publikacje, jak się ładnie mówi, nawet nie leżały obok katalogu Terry Cox’a.

„Collectible stocks and bonds from North American railroads” tak naprawdę dostępny jest również w formie internetowej bazy danych, gdzie można łatwo i szybko wyszukiwać potrzebne informacje, jednak osobiście należę do gatunku ludzi zdolnych jeszcze utrzymać książkę. Ponad 560 stron tekstu nie robi na mnie wrażenia paraliżującego umysł i czyniącego niezdolnym do przeczytania. Ponad 560 stron swoją wagą póki co jeszcze mnie nie przytłacza. Zdolnym jest wciąż udźwignąć to dzieło.

Książka Terry Cox’a zawiera klasyfikację 21.603 papierów wartościowych (głównie akcji i obligacji) związanych z amerykańskim kolejnictwem. To w porównaniu do II wydania z 2003 roku znaczący wzrost. Wówczas sklasyfikowanych zostało 14.132 papierów wartościowych, że nie wspomnę już o I wydaniu, gdy było ich tylko 6.896 rodzajów. Najważniejsze jednak, że mamy do czynienia z pełną, rzeczową klasyfikacją papierów wartościowych: nazwa emitenta, opis dokumentu, wskazanie istotnych elementów wyróżniających i w końcu to co najbardziej lubią zbieracze, określenie stopnia rzadkości i wycena. Dodam jeszcze, że katalog prawie w ogóle nie jest ilustrowany papierami wartościowymi, nie ma miejsca i możliwości, nie jest możliwe umieszczenie skanów takiej ilości papierów. Dlatego tylko gdzieniegdzie pojawiają się małe czarno-białe zdjęcia nielicznych dokumentów, bardziej chyba z powodu złamania struktury tekstu i jego urozmaicenia, niż prezentowania i tak mało czytelnych zdjęć.

„Collectible stocks and bonds from North American railroads” to efekt mrówczej pracy Terry Cox’a prowadzonej od dziesiątek lat. Sam katalog to bezcenne źródło informacji o amerykańskich kolejowych papierach wartościowych, jednak mało kto w Polsce zbiera takie dokumenty. Mimo to książka jest dla mnie i, mam nadzieję, dla wszystkich kolekcjonerów bezcenna. Ta książka pokazuje jak powinien wyglądać perfekcyjny katalog papierów wartościowych. Katalog zawiera uniwersalny wstęp – 67 stron tekstu zawierającego nie tylko ogólne informacje o papierach wartościowych, ale w rzeczywistości detaliczną informację o wszystkim co jest ważne dla kolekcjonera papierów wartościowych i co dotyczy zbieranych dokumentów, kolekcjonerskiego obrotu nimi i ich wartości. Powie ktoś, że są to informacje „amerykańskie”. Nie prawda, to są fundamentalne kwestie, które mają zastosowanie zawsze i wszędzie. I tak z resztą we wstępie do katalogu są prezentowane. Już tylko z powodu tego wstępu książkę powinien posiadać każdy szanujący się kolekcjoner akcji, czy obligacji.